Μαστεκτομή : Είδη μαστεκτομής & ανάρρωση

Μαστεκτομή

Η μαστεκτομή είναι η επέμβαση με την οποία αφαιρούμε όλον τον μαστό. Πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία.

Είδη Μαστεκτομής

Υπάρχουν διάφορα είδη μαστεκτομής, ανάλογα με την περίπτωση :



Α. Απλή μαστεκτομή Β. Μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος Γ. Μαστεκτομή με διατήρηση της θηλής

• Απλή μαστεκτομή (simple mastectomy)

Στην επέμβαση αυτή αφαιρούμε όλον τον μαστό μαζί με την θηλή χωρίς τους λεμφαδένες ή τον υποκείμενο θωρακικό μυ.. Σε μερικές περιπτώσεις αφαιρούμε για προληπτικούς λόγους και τους δύο μαστούς (διπλή μαστεκτομή).

• Μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος (skin-sparing mastectomy)

Σε γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε άμεση αποκατάσταση προβαίνουμε σε μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος.

Στις περιπτώσεις αυτές αφαιρείται η θηλή και η θηλαία άλως αλλά διασώζεται το μεγαλύτερο μέρος του υπερκειμένου δέρματος.

Γίνεται μόνο στις περιπτώσεις που θα ακολουθήσει άμεση αποκατάσταση και μόνο για μικρούς όγκους που δεν βρίσκονται κοντά στο δέρμα

• Μαστεκτομή με διατήρηση της θηλής - Υποδόρια μαστεκτομή (subcutaneous mastectomy)

Παραλλαγή της παραπάνω μεθόδου είναι και η μαστεκτομή με διατήρηση της θηλής (υποδόρια μαστεκτομή) (subcutaneous mastectomy) που γίνεται σε περιπτώσεις που έχουμε μικρούς όγκους μακριά από την θηλή κυρίως στο έξω τμήμα του μαστού, στην οποία επέμβαση αφαιρούμε τον μαστό αλλά διατηρούμε την θηλή και μεγάλο μέρος του δέρματος. Κατά την διάρκεια της επέμβασης πρέπει να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχουν καρκινικά κύτταρα κάτω και πέριξ της θηλής στέλνοντας ιστό από τις περιοχές αυτές για ιστολογική εξέταση.

Προβλήματα που μπορούν να εμφανισθούν από αυτή την πρακτική είναι κακή αιμάτωση και παραμόρφωση της θηλής, υπαισθησία στην περιοχή (κακή αισθητικότητα) λόγω διατομής των νεύρων, παραμονή μαζικού αδένα με κίνδυνο υποτροπής μελλοντικά.
Μερικοί χειρουργοί θεωρούν ότι είναι μια επικίνδυνη χειρουργική μέθοδος, λόγω του κινδύνου επανεμφάνισης του καρκίνου.

• Τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή (modified radical mastectomy)

Στην επέμβαση αυτή γίνεται αφαίρεση του μαστού μαζί με τους μασχαλιαίους λεμφαδένες

• Ριζική μαστεκτομή (radical mastectomy)

Στην επέμβαση αυτή γίνεται αφαίρεση του μαστού μαζί με τους μασχαλιαίους λεμφαδένες και των θωρακικών μυών κάτωθεν του μαστού. Είναι μια επέμβαση που γινόταν συχνά παλαιότερα αλλά σήμερα περιορίζεται σε εξαιρετικά συγκεκριμένες περιπτώσεις που έχουμε διήθηση των μυών. Πρόκειται για μια εξαιρετικά επώδυνη επέμβαση με πολύ κακό αισθητικό αποτέλεσμα.

Ενδείξεις

Η βασική ένδειξη για να γίνει μαστεκτομή είναι ο καρκίνος του μαστού.

Πότε γίνεται μαστεκτομή και όχι μια συντηρητική επέμβαση (ογκεκτομή) ;

• Όταν ο όγκος είναι μεγάλος (>3,5εκ) ανεξαρτήτως θέσεως στον μαστό.
• Όταν ο όγκος είναι πλησίον της θηλής (<2εκ).
• Όταν ο καρκίνος είναι πολυεστιακός.
• Όταν ο μαστός είναι μικρός και δεν μπορούμε να κάνουμε συντηρητική επέμβαση.
• Όταν η ασθενής έχει νοσήσει και στο παρελθόν από καρκίνο του μαστού

 Σχετικές ενδείξεις

• Ηλικία
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή καρκίνου των ωοθηκών.

Πριν την επέμβαση

 
Η ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο την προηγουμένη ή την ίδια ημέρα της επέμβασης  και υποβάλλεται σε εξετάσεις αίματος, ακτινογραφία θώρακος και καρδιολογικό έλεγχο.

Η ασθενής πρέπει πάντα να ενημερώνει τον γιατρό της

• Εάν είναι έγκυος
• Εάν λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή

Εν συνεχεία οδηγείται στο Χειρουργείο όπου ο χειρουργός υπό γενική αναισθησία θα εκτελέσει την επέμβαση. Συνήθως δεν χρειάζεται αίμα και η επέμβαση διαρκεί περίπου 2 ½ ώρες. Μετά το πέρας της επέμβασης η ασθενής οδηγείται στο κρεββάτι της. Η ανάρρωση είναι ταχεία.

Ανάρρωση μετά τη μαστεκτομή

• Οι περισσότερες γυναίκες παραμένουν 1-3 ημέρες στο Νοσοκομείο. Συνήθως επιστρέφουν σπίτι τους με σωλήνα παροχέτευσης κενού που θα αφαιρέσει ο γιατρός του μια εβδομάδα μετά τη επέμβαση
• Ο μετεγχειρητικός πόνος αντιμετωπίζεται εύκολα με τα κοινά παυσίπονα. Τα ράμματα συνήθως αφαιρούνται 15 ημέρες μετά την επέμβαση.

Eπιπλοκές

Επιπλοκές που μπορεί να εμφανισθούν είναι :

• Η φλεγμονή του χειρουργικού τραύματος που αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά και συχνές αλλαγές.
• Το αιμάτωμα που αντιμετωπίζεται είτε συντηρητικά (αυτόματη απορρόφηση) είτε με παροχέτευση χειρουργικά.

 
Στην περίπτωση του λεμφαδενικού καθαρισμού μπορεί να έχουμε μετεγχειρητικά :

• Συλλογή υγρού (σέρωμα) που πρόκειται για λέμφο, και αντιμετωπίζεται είτε φαρμακευτικά είτε με παρακέντηση και παροχέτευση αυτού.
• Λεμφοίδημα  που αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία.

Επίσης συχνά εμφανίζεται και υπαισθησία (μούδιασμα) στο έσω τμήμα του βραχίονα και στην περιοχή της μασχάλης λόγω διατομής των μικρών αισθητικών νεύρων στην μασχάλη λόγω αφαίρεσης των λεμφαδένων. Η αισθητικότητα επανέρχεται σε δύο περίπου μήνες.

Γυναίκες σε ομάδα υψηλού κινδύνου

Γυναίκες που ανήκουν σε ομάδα πολύ υψηλού κινδύνου είναι μια ειδική κατηγορία γυναικών που μπορούν να υποβληθούν σε προφυλακτική άμφω μαστεκτομή. Ποιες είναι αυτές οι κατηγορίες :

• Γυναίκες με 2 ή περισσότερους α! βαθμού συγγενείς με καρκίνο του μαστού.
• Γυναίκες που έχουν νοσήσει στο παρελθόν από καρκίνο του μαστού.
• Γυναίκες που έχουν νοσήσει από λοβιακό καρκίνο του μαστού.
• Γυναίκες με μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1 και BRCA2.

Η προφυλακτική μαστεκτομή μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού αλλά δεν τον εξαφανίζει !