Καρκίνος του μαστού.Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη
Καρκίνος του μαστού.Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη
Καρκίνος του μαστού - Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη
Οι Απαραίτητες Εξετάσεις για τον Καρκίνο του Μαστού
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες στις Δυτικές κοινωνίες.
Έχει βρεθεί ότι περίπου 1 γυναίκα στις 8, δηλαδή 12%, θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού στη ζωή της.
Είναι η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στις γυναίκες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα και η πρώτη αιτία στις ηλικίες από 35 έως 54.
Κάθε χρόνο στην Ελλάδα έχουμε περίπου 4.000 νέες περιπτώσεις, που έρχονται να προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες, ενώ έχουμε περίπου 800 θανάτους, καθιστώντας έτσι τον καρκίνο του μαστού ένα κοινωνικό πρόβλημα.
Βέβαια, ένα ποσοστό 30% των θανάτων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν όλες οι γυναίκες έκαναν συστηματικά προληπτικό έλεγχο.Ο καρκίνος του μαστού είναι κατά βάση μια συστηματική νόσος και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο 5-10% των περιπτώσεων έχει κληρονομικό χαρακτήρα και επομένως οι γυναίκες που δεν έχουν κληρονομικότητα δεν πρέπει να «εφησυχάζουν» αλλά να κάνουν κανονικά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο.
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού
Απόλυτοι Παράγοντες
- Ιστορικό εμφάνισης καρκίνου του μαστού ή των ωοθηκών στην οικογένεια (μητέρα – αδελφή – γιαγιά).
- Ιστορικό εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών, ενδομητρίου και μαστού στην ίδια γυναίκα.
Σχετικοί Παράγοντες
- Η εμφάνιση εμμήνου ρύσεως πριν την ηλικία των 12 ετών και η εμμηνόπαυση μετά την ηλικία των 50 ετών.
- Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
- Η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση με σκευάσματα που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη.
- Η παχυσαρκία.
Προειδοποιητικά σημεία
- Ογκίδιο στον μαστό που δεν μεταβάλλεται με την περίοδο, σκληρό, ανώδυνο, ανώμαλο στην υφή και σχετικά ακίνητο.
- Εισολκή (βαθούλωμα) σε κάποιο σημείο στον μαστό.
- Αιματηρή έκκριση από τη θηλή.
- Αλλαγή στην εμφάνιση του δέρματος του μαστού ή της θηλής.
Έγκαιρη Διάγνωση
Υπάρχουν οι μη επεμβατικές και οι επεμβατικές εξετάσεις για να διαγνώσουμε έγκαιρα τον καρκίνο του μαστού.
Στις μη επεμβατικές ανήκουν:
Η αυτοεξέταση μια φορά τον μήνα.
Στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση είναι καλό η αυτοεξέταση να γίνεται την 10η ημέρα του κύκλου, μετρώντας σαν πρώτη ημέρα, την ημέρα εμφάνισης του αίματος και στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση να γίνεται τις πρώτες ημέρες του μήνα καλύτερα σε καθιστή θέση στο μπάνιο επειδή η σαπουνάδα και το ζεστό νερό χαλαρώνουν τον ιστό του μαστού και διευκολύνεται η ανίχνευση ογκιδίων.
Εάν θέλουμε να εξετάσουμε τον αριστερό μαστό, σηκώνουμε το αριστερό χέρι πάνω από το κεφάλι μας και με το δεξί χέρι (τρία μεσαία δάκτυλα) ψηλαφούμε τον μαστό από το κέντρο προς την περιφέρεια κατά την φορά του ρολογιού κυκλικά.
Το αντίθετο γίνεται για τον δεξιό μαστό.
Με αυτόν τον τρόπο κάθε γυναίκα θα μάθει τον μαστό της και θα μπορεί να καταλάβει έγκαιρα μεταβολές ή ογκίδια που θα εμφανισθούν.
1.Η μαστογραφία.
Η πρώτη μαστογραφία γίνεται στην ηλικία των 38 ετών (αναφοράς) και η δεύτερη στα 40.
Από την ηλικία των 40 και μέχρι την ηλικία των 50 ετών κάθε 2 χρόνια και μετά την ηλικία των 50 ετών μέχρι τα 60 κάθε χρόνο.
Είναι προτιμότερο να γίνεται την 7η με 10η ημέρα του κύκλου για να έχουμε πιο αξιόπιστα αποτελέσματα.
Η ψηφιακή μαστογραφία έχει καλύτερη απεικόνιση ειδικότερα στις γυναίκες με πυκνό μαστό και λιγότερη ακτινοβολία από την κλασσική.
Με την μαστογραφία ανιχνεύονται οι μικροαποτιτανώσεις (ο αριθμός, το σχήμα τους και εάν έχουν τάση συρροής), όγκοι καλοήθεις και κακοήθεις και διαταραχές στην δομή του μαστού.
Η μαστογραφία πρέπει να συνοδεύεται οπωσδήποτε από ψηλάφηση και εάν είναι δυνατόν από υπερηχογράφημα μαστών γιατί 8-10% των καρκίνων του μαστού δεν ανιχνεύεται με την μαστογραφία.
Η δυνατότητα της μαστογραφίας να ανιχνεύει κακοήθεις όγκους εξαρτάται από την πυκνότητα του μαστού και από την πυκνότητα των όγκων.
Μία φυσιολογική μαστογραφία δεν σημαίνει ότι δεν υποκρύπτει έναν κακοήθη όγκο που δεν ανιχνεύεται.
Τέλος, γυναίκες που έχουν ενθέματα μαστών μπορούν χωρίς κανένα κίνδυνο ρήξης του αυτών να κάνουν μαστογραφία.
Το υπερηχογράφημα μαστών είναι σημαντική εξέταση γιατί γίνεται σε οποιαδήποτε ηλικία και όσες φορές θέλουμε (δεν έχει ακτινοβολία).
Οι γυναίκες ηλικίας 25 ετών και άνω πρέπει να κάνουν αυτή την εξέταση μία φορά τον χρόνο μαζί με ψηλάφηση.
Όταν οι γυναίκες αρχίσουν να κάνουν μαστογραφία, το υπερηχογράφημα συμπληρώνει τη μαστογραφία για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του μαστού.
Το υπερηχογράφημα είναι η ιδανική εξέταση για την ανεύρεση κύστεων, ινοαδενωμάτων, θηλωμάτων και πορεκτασιών, ενώ σε ποσοστό περίπου 85-90% ανιχνεύει τον καρκίνο.
Σε καμιά περίπτωση η μία εξέταση δεν αντικαθιστά την άλλη, αλλά την συμπληρώνει.
2.Η μαγνητική μαστογραφία (MRI μαστών) είναι μια εξέταση που πρέπει να γίνεται σε ορισμένες περιπτώσεις και συγκεκριμένα όταν ανιχνεύουμε κάτι ύποπτο στην μαστογραφία ή στο υπερηχο-γράφημα μαστών και χρειάζεται μια συμπληρωματική εξέταση για να έχουμε επιπλέον πληροφορίες.
Προτείνεται να γίνεται η μαγνητική μαστογραφία κάθε 5 χρόνια σε περιπτώσεις επιβαρυμένου κληρονομικού ιστορικού ή όταν η ίδια η γυναίκα έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού.
Σε καμιά χώρα του κόσμου η μαγνητική μαστογραφία δεν συστήνεται να γίνεται για προληπτικό έλεγχο του πληθυσμού αντί της μαστογραφίας και του υπερηχογραφήματος.
Εκτός από τις παραπάνω μη επεμβατικές μεθόδους ανίχνευσης του καρκίνου του μαστού έχουμε και επεμβατικές μεθόδους και σε αυτές περιλαμβάνονται:
- H βιοψία δια βελόνης (FNA) με την οποία παρακεντούμε τον όγκο με μια λεπτή βελόνη και λαμβάνουμε κύτταρα του όγκου. Το υλικό αυτό στέλνεται για κυτταρολογική εξέταση. Στις απαντήσεις που λαμβάνουμε αξιολογούμε μόνο το θετικό αποτέλεσμα γιατί έχουμε 30% ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα. Η εξέταση αυτή είναι ιδανική όταν θέλουμε να παρακεντήσουμε κύστεις για να αδειάσουμε από αυτές το υγρό που περιέχουν.
- Η βιοψία με χοντρή βελόνη (CORE BIOPSY) γίνεται με τοπική αναισθησία και με χοντρή κόπτουσα βελόνα λαμβάνουμε τεμάχια ιστού που στέλνονται για εξέταση. Είναι μια πολύ αξιόπιστη μέθοδος ειδικά όταν θέλουμε να διαγνώσουμε μια συμπαγή βλάβη αποφεύγοντας έτσι την ανοικτή βιοψία.
- Η ανοικτή (χειρουργική) βιοψία γίνεται όταν δεν υπάρχει δυνατότητα για core biopsy ή όταν υπάρχει μεγάλη υποψία ότι ο όγκος που ψηλαφάμε και έχουμε απεικονίσει στη μαστογραφία και στον υπέρηχο είναι καρκίνος. Θέλοντας να αποφύγουμε τις καθυστερήσεις κάνοντας εξετάσεις που δεν χρειάζονται, οδηγούμε την γυναίκα στο χειρουργείο όπου με γενική νάρκωση ή μέθη λαμβάνουμε τμήμα ιστού του όγκου ή ολόκληρο τον όγκο που στέλνεται για ταχεία βιοψία και με τα αποτελέσματα αυτής προβαίνουμε ή όχι σε θεραπευτική επέμβαση.
Νικόλαος Κοτσιφόπουλος, Εξειδικευμένος Μαστολόγος
Πηγή: www.y-o.gr
×