Βλεφαρίτιδα, Επιπεφυκίτιδα, Κερατίτιδα & η σχέση τους με τα Ακάρεα Demodex
Aκάρεα Demodex : Γενικές πληροφορίες
Aκάρεα Βλεφαρίτιδες & Φλεγμονές: Η ανάπτυξη του προβλήματος
- Τα Demodex αποτελούν τα μοναδικά ακάρεα που προσβάλουν τον ανθρώπινο οφθαλμό, ενώ δεν προσβάλλουν άλλα θηλαστικά.
- Το σχήμα τους μοιάζει με αυτό του πούρου και έχουν τέσσερα ζεύγη ποδιών για να πιάνονται πάνω από κυλινδρικές δομές, όπως οι βλεφαρίδες.
- Χρειάζονται περίπου 2 εβδομάδες για να μεταβούν από την κατάσταση του αυγού σε αυτήν της προνύμφης και η συνολική διάρκεια ζωής τους φτάνει μέχρι τις 3 εβδομάδες.
Demodex & πρόσθια βλεφαρίτιδα
Demodex & οπίσθια βλεφαρίτιδα
Demodex & παρακείμενη φλεγμονή
Διάγνωση
Η κλινική διάγνωση της δεμοδίκωσης γίνεται κυρίως βάσει των σημείων της νόσου, παρά της συμπτωματολογίας, καθώς η τελευταία μπορεί να είναι κοινή με διάφορες άλλες παθήσεις του προσθίου ημιμορίου, όπως η πρόσθια και η οπίσθια βλεφαρίτιδα, η ξηροφθαλμία, αλλά και λοιπά αίτια φλεγμονής της οφθαλμικής επιφάνειας.
Οι ασθενείς μπορεί να παραπονούνται για :
- Κνησμό στους οφθαλμούς
- Αίσθημα καύσου
- Αίσθημα ξένου σώματος
- Βλεφαρίδες καλυμμένες από εκκρίσεις και κολλημένες μεταξύ τους
- Δακρύρροια
- Θόλωση όρασης
- Οφθαλμικές ενοχλήσεις
- Συνδυαστική συμπτωματολογία από ποικιλία άλλων οφθαλμικών παθήσεων
Υποψιαζόμαστε βλεφαρίτιδα λόγω δεμοδίκωσης όταν οι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία άλλων παθήσεων του προσθίου ημιμορίου του οφθαλμού, καθώς αυτή δεν επιτυγχάνει την εκρίζωση της δεμοδίκωσης και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Τα σημεία της δεμοδίκωσης περιλαμβάνουν τις κυλινδρικές εναποθέσεις στις βάσεις των βλεφαρίδων και διαταραχές των βλεφαρίδων. Οι εναποθέσεις αυτές είναι παθογνωμονικές της δεμοδίκωσης και υποδεικνύουν υψηλό πληθυσμό Demodex.
Οριστική διάγνωση της δεμοδίκωσης γίνεται με λήψη βλεφαρίδων και εξέτασή τους κάτω από μικροσκόπιο, σε μικροβιολογικό εργαστήριο.
Αντιμετώπιση του προβλήματος
Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους είναι ο έλεγχος του υπερπληθυσμού του Demodex στα βλέφαρα και τις βλεφαρίδες, με σκοπό τη μείωση της φλεγμονής, εξασφαλίζοντας υγιέστερο περιβάλλον στην οφθαλμική επιφάνεια.
Η κλασική αντιμετώπιση της βλεφαρίτιδας (ζεστές κομπρέσες και συνδυασμοί αντιβιοτικών/στεροειδών) δεν είναι αποτελεσματική στη δεμοδίκωση και συχνά έχει ως αποτέλεσμα μια εμμένουσα κατάσταση.
Οι ασθενείς θα πρέπει να αντιληφθούν ότι αυτή είναι μια χρόνια κατάσταση, που απαιτεί χρόνια θεραπεία.
Στόχος της θεραπείας είναι ο έλεγχος του υπερπληθυσμού, και όχι η εξάλειψη του Demodex. Υπάρχουν διάφοροι συνδυασμοί θεραπειών και η επιλογή γίνεται βάσει της βαρύτητας της κατάστασης του εκάστοτε ασθενούς.
Αυτές περιλαμβάνουν καθαρισμό των βλεφαρίδων με μαντηλάκια και απομάκρυνση των κυλινδρικών εναποθέσεων στις βάσεις των βλεφαρίδων με ειδικά βουρτσάκια ή μπατονέτες και ειδικό αφρό.
Αυτό που έχει βρεθεί να έχει αποτέλεσμα στο σκοπό αυτό είναι το έλαιο του τεϊόδεντρου (tea-tree oil), με δραστική ουσία την Τερπινεν-4-όλη.
Άλλες λύσεις όπως το παιδικό σαμπουάν, η αιθυλική αλκοόλη 75%, η ιωδιούχος ποβιδόνη 10% και η ερυθρομυκίνη φαίνεται να μην έχουν τα προσδοκόμενα αποτελέσματα.
Έτσι, σκευάσματα βασιζόμενα στο tea-tree oil και την Τερπινεν-4-όλη (μαντηλάκια ή καθαριστικοί αφροί), συνεδρίες εφαρμογής πυκνού διαλύματος tea-tree oil στο ιατρείο, ή και συνδυασμοί των ανωτέρω, είναι οι ενδεδειγμένοι τρόποι αντιμετώπισης της δεμοδίκωσης.
Συμπεράσματα
Η οφθαλμική δεμοδίκωση είναι μια συνήθης κατάσταση, που συχνά διαλάθει της διάγνωσης.
Μπορεί να επηρεάζει ποικιλοτρόπως τις βλεφαρίδες, τα βλέφαρα, τον επιπεφυκότα και τον κερατοειδή. Η οριστική της διάγνωση γίνεται με λήψη βλεφαρίδων και εξέτασή τους σε μικροσκόπιο, αλλά κάποια κλινικά σημεία (ιδιαίτερα οι κυλινδρικές εναποθέσεις στις βάσεις των βλεφαρίδων) θα πρέπει να εγείρουν σοβαρές υποψίες.
Η οριστική εκρίζωση του Demodex είναι ένας μη ρεαλιστικός θεραπευτικός στόχος.
Αντ’ αυτού, θα πρέπει να στοχεύουμε στον έλεγχο του υπερπληθυσμού του Demodex, ο οποίος με τη σειρά του θα βελτιώσει την κλινική εικόνα και θα ανακουφίσει τους ασθενείς από τη συμπτωματολογία τους.
Μάθετε περισσότερα για τον εξειδικευμένο στην χειρουργική βλεφάρων, κόγχου και δακρυϊκής συσκευής στο Sussex Eye Hospital της Μεγάλης Βρεττανίας Δρ. Πατέλη Ανδρέα.
Images Source: Demodex hominis. Juan Murube. Published in The ocular surface 2015