Η ξηροφθαλμία συνίσταται σε διαταραχή της δακρϋικής μονάδας, η οποία αποτελείται απο 3 επιμέρους στοιβάδες, τη βλεννώδη, την υδάτινη και την λιπιδική. Το αποτέλεσμα είναι η ελλειπής παραγωγή δακρύων ή η αυξημένη εξάτμισή τους. Στην ξηροφθαλμία λόγω μειωμένης παραγωγής δακρύων εντάσσονται όλα τα κατωτέρω νοσήματα . Είναι συνήθως συστηματικά αυτοάνοσα και φλεγμονώδη νοσήματα που προκαλούν διήθηση των δακρυϊκών αδένων, με αποτέλεσμα την υπολειτουργία τους. Στην περίπτωση της αυξημένης εξάτμισης των δακρύων ενέχονται τα νοσήματα της οφθαλμικής επιφάνειας συνήθως .

Η ξηροφθαλμία προκαλεί αίσθημα ξένου σώματος, άμμου στα μάτια, «κάψιμο», κόκκινα μάτια, συχνός βλεφαρισμό και θολή όραση. Επίσης μπορεί να υπάρχουν και βλεννώδεις εκκρίσεις. Απο τα βλέφαρα μπορεί να συνυπάρχει οίδημα, ευρυαγγείες στερεοποιημένο λίπος στο βλεφαρικό χείλος, καθώς και στικτή κερατίτιδα στον κερατοειδή.

Υποκατάστατα δακρύων σε μορφή κολλυρίων ή γέλης (σε βαρύτερες περιπτώσεις). Σήμερα υπάρχουν πλέον πολλά σκευάσματα με διαφορετικές ιδιότητες ώς προς τη σύσταση, την πυκνοτητά τους και τη διάρκεια παραμονής τους στην οφθαλμική επιφάνεια. Έτσι, μπορούν να καλύψουν ευρεία γκάμα περιπτώσεων, αφού έχει παρατηρηθεί οτι κάθε ασθενής μπορεί να ικανοποιείται με διαφορετικό σκεύασμα. Σε αυτοάνοσα νοσήματα οι σταγόνες κορτιζόνης είναι θεραπευτικές, αφού το ξηρό μάτι συχνά έχει φλεγμονώδες υπόστρωμα. Συνήθως χρησιμοποιείται κορτιζόνη που δρά επιφανειακά και δεν προκαλέι παρενέργειες στο μάτι. Σε πιο βαριές περιπτώσεις οι σταγόνες κυκλοσπορίνης-Α (ανοσοκατασταλτικό φάρμακο) έχουν εξαιρετική δράση, ενώ σε ακόμη πιο σοβαρές περιπτώσεις γίνεται τοποθέτηση ειδικών βυσμάτων στα δακρυϊκά σημεία για παρεμπόδιση της αποχέτευσης των δακρύων (punctal plugs). Σε παθήσεις των βλεφάρων, η τοπική υγιεινή με καθαρισμό των βλεφαρίδων και χρήση ζεστών επιθεμάτων μπορεί να είναι βοηθητική. Επιπλέον, τοπικά σκευάσματα αζιθρομυκίνης, το οποίο είναι σχετικά νέο σκεύασμα, μπορεί να είναι ευεργετικό σε οπίσθιες βλεφαρίτιδες. Ενίοτε, σε επίμονες βλεφαρίτιδες μπορεί να χρειαστεί θεραπεία απο το στόμα για μήνες. Η θεραπεία είναι χρόνια, ειδικά εάν συνυπάρχει συστηματικό νόσημα.

Πλέον με τις σταγόνες κυκλοσπορίνης οι περισσότερες περιπτώσεις βαριάς ξηροφθαλμίας αντιμετωπίζονται ικανοποιητικά με μεγάλη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Η ξηροφθαλμία έχει γενικά καλή πρόγνωση, χωρίς σοβαρό κίνδυνο για την όραση των ασθενών. Η ξηροφθαλμία είναι σχεδόν αποκλειστικά πρόβλημα που σχετίζεται κυρίως με την ποιότητα ζωής (δυσκολία στην ανάγνωση, την εργασία με υπολογιστή, την παρακολούθηση τηλεόρασης και την οδήγηση) λόγω ενίοτε σοβαρών ενοχλήσεων που επιφέρει, αλλά δεν εγκυμονεί συνήθως σοβαρούς κινδύνους για τα μάτια.

Πηγή: http://www.pmalamos.gr/eksoterikes-pathiseis-ofthalmou/ksiroflathmia-ksira-keratoepipefikitida/