Αλτσχάιμερ : Μύθοι & Αλήθειες

Αλτσχάιμερ & Γεροντική άνοια

Στις αναπτυγμένες χώρες, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής έφερε στο προσκήνιο την άνοια (α στερητικό + νους, δηλαδή απώλεια του νου), με ποιο συχνή μορφή τη νόσο Αλτσχάιμερ. Στην Ευρώπη οι ανοϊκοί ασθενείς φτάνουν σήμερα 10 εκατομμύρια και στην Ελλάδα 200.000. (Εταιρεία νόσου Alzheimer).

Σχετικά με το αλτσχάιμερ : Μύθοι & Αλήθειες

Μύθος

Η άνοια και το αλτσχάιμερ είναι η ίδια ασθένεια

Αλήθεια

Η άνοια δεν είναι αυτή καθεαυτή ασθένεια. Ο όρος αναφέρεται σε μια ομάδα συμπτωμάτων που προκαλούνται από πολλές διαφορετικές διαταραχές του εγκεφάλου. Η άνοια χαρακτηρίζεται από μειωμένη διανοητική λειτουργία, όπως απώλεια της μνήμης, δυσκολία στη γλώσσα, μειωμένη αντίληψη, και ανωμαλία στη σκέψη και αιτιολόγηση. Η νόσος Alzheimer είναι μία από τις πολλές μορφές άνοιας αν και αντιπροσωπεύει το 60 έως 80% όλων των περιπτώσεων άνοιας. Μια άλλη διαφορά μεταξύ της άνοιας και της νόσου του Alzheimer είναι ότι το Αλτσχάιμερ είναι εκφυλιστική ασθένεια και δεν υπάρχει έως σήμερα καμία θεραπεία. Από την άλλη πλευρά, ανάλογα με τα αίτια της άνοιας, όπως αλληλεπιδράσεις φαρμάκου ή ανεπάρκεια βιταμινών, τα συμπτώματα ορισμένων τύπων άνοιας μπορεί να είναι αναστρέψιμα.

Μύθος

Η νόσος του Alzheimer συμβαίνει μόνο σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας

Αλήθεια

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ είναι ηλικίας 65 ετών και άνω, όλο και περισσότεροι άνθρωποι κάτω των 65 ετών διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο με πρώιμη έναρξη του Alzheimer. Όταν οι άνθρωποι διανύουν την δεκαετία των '40 ή των '50 τους, οι γιατροί μπορεί να μην ερευνήσουν για τη νόσο του Αλτσχάιμερ και μπορεί να καθυστερήσει η διάγνωση. Τα συμπτώματα αυτά της πρώιμης έναρξης της νόσου του Alzheimer αποδίδονται στο στρες, την εμμηνόπαυση, ή την κατάθλιψη σε νεότερους ανθρώπους.

Μύθος

Τα συμπτώματα της νόσου του Alzheimer είναι απλά μια φυσιολογική συνέπεια της γήρανσης

Αλήθεια

Κάποια απώλεια μνήμης συμβαίνει στους περισσότερους ανθρώπους γερνώντας, αλλά η απώλεια μνήμης που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ επηρεάζει την καθημερινή ζωή και είναι ένα πιο σοβαρό πρόβλημα. Στα αρχικά στάδια, τα άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ μπορεί να ξεχάσουν τις πληροφορίες που πρόσφατα έμαθαν, μπορεί να ξεχνούν σημαντικές ημερομηνίες ή γεγονότα, και μπορεί να επαναλαμβάνουν τις ίδιες ερωτήσεις ξανά και ξανά. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, οι άνθρωποι αποπροσανατολίζοντιαι , είναι σε σύγχυση, και μπορεί να μην είναι σε θέση να εκτελέσουν συνήθεις καθημερινές εργασίες. Σε προχωρημένα στάδια τα άτομα με Αλτσχάιμερ χάνουν την ικανότητα να φάνε και να μιλήσουν, και μπορεί να εξαρτώνται εξολοκλήρου από τους άλλους.

Μύθος

Η νόσος Ατσχάιμερ δεν είναι θανατηφόρα

Αλήθεια

Τα άτομα που διαγιγνώσκονται με Αλτσχάιμερ ζουν κατά μέσο όρο περίπου 8 χρόνια μετά τη διάγνωση τους, αλλά η διάρκεια της ζωής κυμαίνεται από τέσσερα έως είκοσι έτη. Στα τελευταία στάδια της νόσου, τα άτομα με Αλτσχάιμερ χάνουν την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται στο περιβάλλον τους και συχνά χάνουν την συνείδηση του περιβάλλοντός τους. Συνήθως χρειάζονται φροντίδα πλήρους απασχόλησης, και σταδιακά χάνουν την ικανότητα να περπατήσουν, να καθίσουν, και να καταπιούν. Μπορούν επίσης να γίνουν ευάλωτα σε λοιμώξεις όπως η πνευμονία. Επιπλέον, οι συμπεριφορές υψηλού κινδύνου στα μέτρια στάδια της νόσου, όπως η περιπλάνηση ,μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα θανατηφόρων ατυχημάτων.

Μύθος

Υπάρχουν πολλές θεραπείες για τη νόσο του Αλτσχάιμερ

Αλήθεια

Η νόσος του Alzheimer είναι η μόνη που δεν μπορεί να προληφθεί, θεραπευτεί, ή να επιβραδυνθεί. Υπάρχουν δύο τύποι φαρμάκων που έχουν εγκριθεί από το FDA για να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων της νόσου του Alzheimer, οι αναστολείς της χολινεστεράσης (Aricept, Exelon, Razadyne) και μεμαντίνη (Namenda) συνταγογραφούνται για να βοηθήσουν στη θεραπεία των γνωστικών συμπτωμάτων (απώλεια μνήμης, σύγχυση, και τα προβλήματα με τη σκέψη και συλλογισμό ) της νόσου του Alzheimer. Τα συμπληρώματα όπως η βιταμίνη Ε έχουν δοκιμαστεί, αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικά στη θεραπεία των συμπτωμάτων της νόσου του Alzheimer.

Μύθος

Δοχεία αλουμινίου, τηγάνια, και τα μεταλλικά κουτιά μπορεί να προκαλέσουν τη νόσο του Αλτσχάιμερ

Αλήθεια

Η έκθεση στο αλουμίνιο δεν προκαλεί τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Μια δημοφιλής θεωρία στη δεκαετία του 1960 και του 1970 ήταν ότι η έκθεση στο αλουμίνιο από κατσαρόλες και τηγάνια, κουτιά αναψυκτικών, τα αντιόξινα, ή αντιιδρωτικά προκαλούσε τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Αυτή η θεωρία προέκυψε επειδή ορισμένες μελέτες έδειξαν υψηλότερα επίπεδα αλουμινίου στους εγκεφάλους των ανθρώπων με Alzheimer, ωστόσο μερικές μελέτες δεν έδειξαν αυτό. Υπήρξαν πολυάριθμες μελέτες σχετικά με την ενδεχόμενη σχέση του αλουμινίου με τη νόσο και δεν υπάρχουν στοιχεία που να στηρίζουν την θεωρία ότι η έκθεση σε αλουμίνιο προκαλεί την ασθένεια.

 

Μύθος

Η ασπαρτάμη προκαλεί τη νόσο Αλτσχάιμερ

Αλήθεια

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η τεχνητή γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη προκαλεί τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Το γλυκαντικό είναι ένας συνδυασμός δύο πρωτεϊνικών συστατικών, ασπαρτικό οξύ και φαινυλαλανίνη, συν 10 τοις εκατό μεθανόλη . Το σώμα διασπά τα συστατικά της ασπαρτάμης με τον ίδιο τρόπο που κάνει όταν οι ουσίες αυτές βρίσκονται στα τρόφιμα. Πολυάριθμες μελέτες έχουν διεξαχθεί για να βρεθεί αν η ασπαρτάμη έχει καμία επίδραση στην γνωστική λειτουργία, και μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει σύνδεσμος μεταξύ της χρήσης του γλυκαντικού και της απώλειας της μνήμης.

Μύθος

Τα αντιγριπικά εμβόλια αυξάνουν τον κίνδυνο για τη νόσο Αλτσχάιμερ

Αλήθεια

Τα εμβόλια κατά της γρίπης δεν προκαλούν Alzheimer. Αυτή είναι μια θεωρία που διατυπώθηκε από έναν αναξιόπιστο πια γιατρό. Στην πραγματικότητα, το αντίθετο φαίνεται να ισχύει: πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι τα εμβόλια της γρίπης και άλλοι εμβολιασμοί μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο της νόσου του Alzheimer. Μια έκθεση του 2001 στην καναδική Medical Journal έδειξε ότι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που εμβολιάστηκαν για τη γρίπη και άλλες ασθένειες είχαν χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου του Alzheimer σε σχέση με όσους δεν είχαν εμβολιαστεί. Υπάρχει, ωστόσο, πραγματικός κινδύνους να προσβληθούν από τη γρίπη, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.

Μύθος

Η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να προληφθεί

Αλήθεια

Αν έχετε μια συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη για την πρόωρη έναρξη της νόσου Alzheimer (που αντιπροσωπεύει το 1% όλων των περιπτώσεων), δεν μπορείτε να το αποτρέψετε. Ωστόσο, ακολουθώντας υγιείς επιλογές στον τρόπο ζωής, όπως η τακτική άσκηση, η υγιεινή διατροφή, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους, και όχι το κάπνισμα μπορεί να υποστηρίξουν την υγεία του εγκεφάλου. Η σωματική δραστηριότητα και η υγιεινή διατροφή μπορεί επίσης να μειώσουν τον κίνδυνο για άλλες ασθένειες, όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης, τα οποία έχουν συνδεθεί με Αλτσχάιμερ. Αρκετές μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι διατηρώντας τους κοινωνικούς δεσμούς και η παραμένοντας διανοητικά ενεργοί μπορούμε να ενισχύσουμε τις συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων και του εγκεφάλου και μας βοηθά να μειώσουμε τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης. Μελέτες που διεξήχθησαν σχετικά με τα συμπληρώματα που μπορεί να είναι από βιταμίνες Ε, Β, και Γ, με Gingko biloba, το φυλλικό οξύ, και το σελήνιο και πώς μπορούν να προλάβουν την άνοια απέβησαν άκαρπες.

Μύθος

Ο γονέας μου είχε Αλτσχάιμερ , συνεπώς θα το έχω κι εγώ

Αλήθεια

Δυστυχώς, η έρευνα έχει επίσης δείξει ότι τα άτομα με συγγενή πρώτου βαθμού (γονέα, αδελφό, ή παιδί) με την ασθένεια έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν οι ίδιοι. Και αν γονείς σας είχαν πρώιμη έναρξη της νόσου του Alzheimer και έχετε τη συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη για τον τύπο πρώιμης έναρξης, τότε δεν μπορείτε να εμποδίσετε την ανάπτυξη της ασθένειας. Υπάρχουν γονίδια κινδύνου και καθοριστικά γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα ενός ατόμου να νοσήσει. Επικίνδυνα γονίδια είναι εκείνα που αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξης μιας ασθένειας, αλλά δεν είναι εγγυημένη. Ένα τέτοιο επικίνδυνο γονίδιο υπάρχει σε περίπου 20 έως 25 τοις εκατό των περιπτώσεων της νόσου του Alzheimer.

Μύθος

Οι τραυματισμοί στο κεφάλι προκαλούν τη νόσο Αλτσχάιμερ

Αλήθεια

Κάποιες έρευνες έχουν δείξει ότι η μέτρια τραυματική βλάβη του εγκεφάλου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου του Alzheimer ή άλλου τύπου άνοιας, ακόμη και χρόνια μετά την αρχική βλάβη. Βέβαια ο καθένας που τραυματίζεται σοβαρά στο κεφάλι δεν θα αναπτύξει άνοια και απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε την πιθανή σύνδεση. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η επαναλαμβανόμενες ήπιες τραυματικές βλάβες του εγκεφάλου, όπως η ήπια διάσειση από αθλήματα επαφής, όπως το ποδόσφαιρο, χόκεϊ, ποδόσφαιρο, πυγμαχία θα μπορούσε να συνδέεται με ένα είδος άνοιας που ονομάζεται χρόνια τραυματική εγκεφαλοπάθεια . Η τραυματική εγκεφαλική βλάβη μπορεί να συνδεθεί με κάποιες βασικές ανωμαλίες σε μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στους εγκεφάλους των ασθενών με Alzheimer. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η τραυματική βλάβη του εγκεφάλου μπορεί να είναι πιο πιθανό να προκαλέσει άνοια σε εκείνους που έχουν το γονίδιο του κινδύνου APOE-e4. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε αυτές τις συνδέσεις.

Μύθος

Οι άνθρωποι με Αλτσχάιμερ είναι ταραγμένοι, βίαιοι κι επιθετικοί

Αλήθεια

Είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι που αναπτύσσουν τη νόσο του Alzheimer μπορεί να γίνουν ταραγμένοι ή επιθετικοί, αλλά ο καθένας βιώνει την ασθένεια με διαφορετικό τρόπο και δεν γίνεται επιθετικός και βίαιος όποιος πάσχει από Αλτσχάιμερ . Όταν οι άνθρωποι ενεργούν επιθετικά, συχνά οφείλεται στην αύξηση της σύγχυσης, στο φόβο, στην απογοήτευση που προκαλεί το Alzheimer. Είναι σημαντικό για τους φροντιστές να κατανοήσουν τι θα μπορούσε να αναστατώσει το άτομο με νόσο Αλτσχάιμερ, προκειμένου να διαχειριστούν το περιβάλλον τους και να επικοινωνούν με σαφήνεια. Όταν οι φροντιστές μάθουν πώς να ανταποκρίνονται σε ασθενή του Alzheimer μπορούν συχνά να τους ηρεμήσουν και να αποτρέψουν πολλές αρνητικές συμπεριφορές. Μύθος Οι άνθρωποι με Αλτσχάιμερ δεν μπορούν να λειτουργήσουν και να απολαύσουν παλιότερες δραστηριότητές τους Αλήθεια Οι άνθρωποι με νόσο Αλτσχάιμερ ζουν ενεργά και μπορούν να έχουν δραστήρια ζωή. Η Ένωση Alzheimer προτείνει ότι πολλοί άνθρωποι αποδέχονται το κληροδότημα αυτό και ξαναανακαλύπτουν τη ζωή μετά τη διάγνωση τους. Στα αρχικά στάδια της νόσου, πολλοί άνθρωποι γίνονται εθελοντές, ξοδεύοντας περισσότερο χρόνο με την οικογένεια, φτιάχνοντας και κοιτάζοντας τα φωτογραφικά άλμπουμ και γράφοντας επιστολές, ακόμη και συμμετέχουν ενεργά στην έρευνα του Αλτσχάιμερ. Στα μεταγενέστερα στάδια, τα άτομα με Αλτσχάιμερ που έχουν την υποστήριξη και τη φροντίδα μπορούν να εξακολουθούν να συμμετέχουν σε ορισμένες δραστηριότητες, και να μοιραστούν την αγάπη και τη χαρά με τους άλλους.